SIĞIRLARIN NODÜLER EKZANTEMİ

Bu makale 2015-04-22 21:42:53 eklenmiş ve 2650 kez görüntülenmiştir.

Betül İvgin UZAN (Veteriner Hekim)

Son yıllarda görülen iklim değişiklikleri nedeniyle vektörel (hastalığın bulaşmasına aracılık eden bit, pire, kene ve sinek gibi canlılar ile oluşan) hastalıkların görülme alanı ve yayılım hızı artmış ülkemiz her zamankinden daha çok riskli hale gelmiştir.

Halk arasında “Afrika Hastalığı” veya “Sığır Çiçeği” olarak bilinen Sığırların Nodüler Ekzantemi Hastalığı (Lumpy Skin Disease) koyun keçi çiçeği virüsü ile aynı gruptan olan Capripox virüsüdür. Ülkemizde “ihbarı mecburi hastalıklar” kategorisindedir.

Bulaşma çoğunlukla sivrisinek, kene ve sokucu sineklerin aracılığıyla, daha az olarak da direkt temas ile olur. Hasta hayvanlara ait patlamış deri lezyonları,gözyaşı, tükürük, burun akıntısı, sperma ve süt bulaşma kaynağıdır.

Hastalık sadece sığırlar arasında bulaşma gösterir, koyun ve keçi çiceğine yakınlığına rağmen, salgınlar sırasında koyun ve keçilerin hastalıktan etkilendikleri görülmemiştir. Virüsün sığırın vücuduna girmesinin ardından ilk bulgular 6-9. günlerde ortaya çıkmaya başlar.

Yüksek ateş, deride yaygın olarak görülen( 0,5 - 7 cm çapında) nodüller (şişlikler), yüzeysel lenf yumrularında büyüme, iştah azalması ve buna bağlı kilo kaybı, gözyaşı akıntısı, burun akıntısı ve salya akıntısı, eklemlerde dışarıya da açılabilen yangı ve şişme, akciğerlerin etkilendiği durumlarda öksürük hastalığın belirtileridir. Mastitis (meme yangısı) gelişirse süt veriminde azalmaya neden olur. Boğalarda infertilite (kısırlık), ineklerde yavru atma ve %5-10 ölüm oranı bildirilmiştir.

Hastalığın kesin tedavi yoktur. Sağlıklı hayvanlarda aşılama, karantina ve kontrollü hayvan hareketleri hastalığın yayılmasını engelleyecektir. Hasta hayvanlar diğer hayvanlar için bulaşma kaynağını olduğu için itlaf edilmesi gereklidir. Genel hastalık belirtileri ile birlikte ateşi olmayan ve orta derecede deri lezyonu gösteren hayvanlara ait karkasların (etlerin) şarta tabi olarak değerlendirilmesi, bunun yanında bu hayvanların lezyonlu organ ve karkas kısımları ile yapılan ön muayenede ateşle birlikte yaygın hastalık gösteren hayvanların karkasları imha edilecektir.

Sığırlara 3 aylık yaştan itibaren aşılama yapılacaktır. 2015 yılında aşılama programına yeni alınan illerden (Giresun da buna dahil) yapılacak il dışı büyükbaş hayvan sevklerinde aşılama kampanyası tamamlandıktan sonra aşı şartı aranacaktır.

Hayvan hastalıkları tazminatı yönetmeliği gereğince Sığırların Nodüler Ekzantemi hastalığına yakalandığı laboratuvar muayenesi ile tespit edilen sığırlar ile hastalık tespit edildikten sonra hastalığın açık belirtisini göstermesi sebebiyle öldürülen veya kestirilen sığırların takdir edilecek kıymetlerinin tamamı ödenmektedir.